Fañch Peru

écrivain français

François Le Peru, dit Fañch Peru, né à Ploubezre (Côtes-du-Nord) dans le Trégor le et mort le à Lannion, est un écrivain et poète français de langue bretonne.

Fañch Peru
Description de cette image, également commentée ci-après
Fañch Peru en 2006.
Nom de naissance François Joseph Marie Le Peru
Alias
Fañch Treger
Naissance
Ploubezre (Côtes-du-Nord)
Décès (à 82 ans)
Lannion (Côtes-d'Armor)
Activité principale
Enseignant, écrivain
Distinctions
Maire honoraire de Berhet
Auteur
Langue d’écriture Breton, français
Genres

Œuvres principales

  • Glizarc'hant (roman, 2002)
  • Eus an aod vev d’ar c’hoad don (roman 2002)
  • Kernigelled ar Goañv (roman, 1997)

Compléments

Biographie

modifier

Fañch Peru a été longtemps professeur de français et de breton eu lycée de Tréguier où il s'est également occupé du Cercle culturel Ernest Renan[1]. Il a écrit de nombreux articles dans des revues et magazines de langue bretonne tels que : Brud, Ar Falz, Pobl Vreizh, et publie ses ouvrages aux éditions Skol Vreizh installées à Morlaix (Montroulez en breton).

Il a été maire (UDB) de Berhet (Côtes-d'Armor) de 1983 à 2001.

Il meurt le à Lannion[1],[2],[3].

Œuvres

modifier

Romans et nouvelles

modifier
  • (br) Ur C'huzhiad avaloù douss-trenk : kontadennoù ha danevelloù berr, Montroulez, Skol Vreizh, coll. « An Tri aval » (no 1), , 80 p. (ISBN 2-903313-07-5).
  • (br) Glizarc'hant : taolennoù eus an amzer a-vremañ, Montroulez, Skol Vreizh, coll. « Sterenn » (no 1), , 136 p. (ISBN 2-903313-16-4).
  • (br) Bugel ar C'hoad (ill. Ifig Troadeg), Montroulez, Skol Vreizh, coll. « An Tri aval » (no 3), , 71 p. (ISBN 2-903313-26-1)[4].
  • (br) An traoniennoù glas : taolennoù eus an amzer a-vremañ, Montroulez, Skol Vreizh, coll. « Sterenn » (no 2), , 135 p. (ISBN 2-903313-57-1).
  • (br) Enezenn an eñvor, Montroulez, Skol Vreizh, coll. « Sterenn » (no 3), , 135 p. (ISBN 2-903313-70-9).
  • (br) Kernigelled ar goañv : taolennoù eus en amzer a-vremañ ha kontadennoù, Montroulez, Skol Vreizh, coll. « Sterenn » (no 4), , 151 p. (ISBN 2-911447-17-4).
  • (br + fr) Hentoù ar C'hornog : ha skridoù all / Chemins d'Occident : et autres textes, Berc'hed, Kan ar Stivell, , 72 p. (ISBN 2-9512744-0-8).
  • (br) Eñvorennoù Melen ki bihan rodellek, Montroulez, Skol Vreizh, (réimpr. 2002), 80 p. (ISBN 2-911447-36-0)[5].
  • (br) Eus an aod vev d'ar c'hoad don : taolennoù eus an amzer a-vremañ, kronikoù ha danevelloù, Montroulez, Skol Vreizh, , 137 p. (ISBN 2-911447-61-1).
  • (br) Gwazkado, Montroulez, Skol Vreizh, , 80 p. (ISBN 2-911447-98-0)[6].
  • (br + fr) Gwenojennoù hon huñvreoù : primskeudennoù ha rimadelloù / Sentiers de nos rêves : instantanés et bouts rimés, Montroulez, Skol Vreizh, , 103 p. (ISBN 978-2-915623-36-9) (avec un disque compact).
  • (br) Bigorned-sukr ha bara-mel, Montroulez, Skol Vreizh, , 134 p. (ISBN 978-2-36758-040-1)[7].
  • (br) Ar c'hizeller hag ar Vorganez : ha marvailhoù all, Montroulez, Skol Vreizh, , 83 p. (ISBN 978-2-36758-052-4).
  • (br) E Seizh avel ar bed : danevelloù, Montroulez, Skol Vreizh, , 93 p. (ISBN 978-2-36758-121-7).

Poésie

modifier
  • (br + fr) Etrezek an aber sall : primskeudennoù, Montroulez, Skol Vreizh, coll. « Divyezhek », , 71 p. (ISBN 2-9512744-0-8).
  • traduction avec Alan Kerven : (br) Kunihiko Fujii : Koroll an haïku, Montroulez, Skol Vreizh, , 94 p. (ISBN 2-911447-33-6).
  • (br) Va enezenn din-me, Montroulez, Skol Vreizh, coll. « Sterenn », , 83 p. (ISBN 2-911447-46-8).
  • (br + fr) Kan ar stivell / Le chant de la source, Montroulez, Skol Vreizh, , 262 p. (ISBN 978-2-915623-94-9).

Ouvrages pour la jeunesse

modifier
  • (br) Teñzor Run ar Gov (ill. Ifig Troadeg), Montroulez, Skol Vreizh, (réimpr. 2003), 79 p. (ISBN 2-903313-19-9)[8].
  • (br) Kañfarded milin ar wern (ill. Uriell Ollivier), Montroulez, Skol Vreizh, , 93 p. (ISBN 978-2-915623-51-2).
  • (br + fr) Ur vuhez kazh / Une vie de chat (ill. Nanda Troman), Montroulez, Skol Vreizh, , 63 p. (ISBN 978-2-915623-65-9)[9].

Essais et articles

modifier
  • « Les jeux de pardon en Bretagne », Annales de Bretagne et des pays de l'Ouest, t. 92, no 3 « Jeux et divertissements en Bretagne »,‎ , p. 309-326 (lire en ligne  ).
  • « Renan et le peuple breton », dans Jean Balcou (dir.), Renan à Rosmapamon (actes de colloque, Comité Renan, septembre 2006), Perros-Guirrec, Anagrammes, coll. « Paroles & actes », (ISBN 2-84719-051-1), p. 80-92.

Notes et références

modifier
  1. a et b « Disparition. Le Trégor dit « kenavo » à Fañch Peru  », Ouest-France,‎ (lire en ligne  , consulté le ).
  2. Jérôme Bouin, « Fañch Péru, poète trégorrois et ancien maire de Berhet, s’en est allé` », Le Télégramme,‎ (lire en ligne).
  3. État civil sur le fichier des personnes décédées en France depuis 1970.
  4. Yann-Envel Kervoas 2008, p. 95-96.
  5. Yann-Envel Kervoas 2008, p. 352-353.
  6. Yann-Envel Kervoas 2008, p. 101, 359.
  7. « Littérature. Fañch Péru livre son 20e ouvrage` », Le Télégramme,‎ (lire en ligne  ).
  8. Yann-Envel Kervoas 2008, p. 75-76.
  9. « Fañch Péru. Ludu, le chat en vers bilingues », Le Télégramme,‎ (lire en ligne  ).

Annexes

modifier

Bibliographie

modifier
  • Georges Cadiou, Emsav, dictionnaire critique, historique et biographique : le mouvement breton de A à Z, Spézet, Coop Breizh, , 368 p. (ISBN 978-2-84346-574-1, présentation en ligne), p. 343
  • Emmanuelle Callac, « "Poésie et civisme" en Trégor » », Terrain, no 41,‎ , p. 75-90 (lire en ligne  ).
  • « Berhet. L’écrivain Fanch Peru essaime la culture bretonne », Ouest-France,‎ (lire en ligne  ).
  • Yann-Envel Kervoas, Le roman pour adolescents en langue bretonne. Thématique, traduction et stylistique (thèse de doctorat, lettres), Université Rennes 2, (lire en ligne  ).

Articles connexes

modifier

Liens externes

modifier