10 000 mètres

épreuve d'athlétisme faisant partie des courses de fond sur la distance de 10 000 m
(Redirigé depuis 10 000 mètres (athlétisme))
10 000 mètres
Description de cette image, également commentée ci-après
Finale du 10 000 m masculin lors des Jeux olympiques de 2016
Caractéristiques
Catégorie Course de fond
Genre M/F
Surface Piste extérieure et couverte
Apparition JO Hommes : 1912
Femmes : 1988
Records masculins
Record du monde 26 min 11 s 00 :
Joshua Cheptegei (2020)
Record olympique 27 min 01 s 17 :
Kenenisa Bekele (2008)
Records féminins
Record du monde 29 min 01 s 03 :
Letesenbet Gidey (2021)
Record olympique 29 min 17 s 45 :
Almaz Ayana (2016)
Champions en titre
Jeux olympiques Selemon Barega (2021)
Sifan Hassan (2021)
Championnats du monde Joshua Cheptegei (2023)
Gudaf Tsegay (2023)

Le 10 000 mètres est une épreuve de fond d'athlétisme consistant à parcourir vingt-cinq tours de piste, ayant pour origine la course des six miles (9 656 m) disputés dans les pays anglo-saxons. Elle fait son entrée au programme des Jeux olympiques en 1912 pour les hommes et en 1988 pour les femmes.

Historique modifier

Records modifier

Records du monde modifier

Le premier record du monde du 10 000 mètres homologué par l'IAAF est celui du Français Jean Bouin qui établit le temps de 30 min 58 s 8 à Paris. L'actuel record du monde masculin est détenu par l'Ougandais Joshua Cheptegei en 26 min 11 s 00, le record du monde féminin étant la propriété de l'Éthiopienne Letesenbet Gidey en 29 min 1 s 03, établi le lors des sélections olympiques éthiopiennes délocalisées à Hengelo.

Records du monde actuels du 10 000 m
Genre Performance Athlète Date Lieu
M 26 min 11 s 00   Joshua Cheptegei Valence   Espagne
F 29 min 01s 03   Letesenbet Gidey Hengelo   Pays-Bas

Records continentaux modifier

Continent Hommes (au )[1] Femmes (au )[2]
Temps Athlète Nation Temps Athlète Nation
Afrique (records) 26 min 11 s 00 Joshua Cheptegei   Ouganda 29 min 01 s 03 Letesenbet Gidey   Éthiopie
Asie (records) 26 min 38 s 76 Ahmad Hassan Abdullah   Qatar 29 min 31 s 78 Wang Junxia   Chine
Europe (progression) 26 min 46 s 47 Mohamed Farah   Royaume-Uni 29 min 06 s 82 Sifan Hassan   Pays-Bas
Amérique du Nord, Amérique centrale
et Caraïbes
(records)
26 min 33 s 84 Grant Fisher   États-Unis 30 min 13 s 17 Molly Huddle   États-Unis
Océanie (records) 27 min 15 s 35 Jack Rayner   Australie 30 min 35 s 54 Kimberley Smith   Nouvelle-Zélande
Amérique du Sud (records) 27 min 28 s 12 Marilson dos Santos   Brésil 31 min 47 s 76 Carmen de Oliveira   Brésil

Performances modifier

Dix meilleures performances de tous les temps modifier

Hommes (au )[3]
Rang Temps Athlète Lieu Date
1 26 min 11 s 00   Joshua Cheptegei Valence
2 26 min 17 s 53   Kenenisa Bekele Bruxelles
3 26 min 20 s 31   Kenenisa Bekele Ostrava
4 26 min 22 s 75   Haile Gebrselassie Hengelo
5 26 min 25 s 97   Kenenisa Bekele Eugene
6 26 min 27 s 85   Paul Tergat Bruxelles
7 26 min 28 s 72   Kenenisa Bekele Hengelo
8 26 min 29 s 22   Haile Gebrselassie Bruxelles
9 26 min 30 s 03   Nicholas Kemboi (en) Bruxelles
10 26 min 30 s 74   Abebe Dinkesa Hengelo
Femmes (au )[4]
Rang Temps Athlète Lieu Date
1 29 min 1 s 03   Letesenbet Gidey Hengelo
2 29 min 6 s 82   Sifan Hassan Hengelo
3 29 min 17 s 45   Almaz Ayana Rio de Janeiro
4 29 min 31 s 78   Wang Junxia Pékin
5 29 min 32 s 53   Vivian Cheruiyot Rio de Janeiro
6 29 min 36 s 67   Sifan Hassan Hengelo
7 29 min 39 s 42   Gudaf Tsegay Maia
8 29 min 42 s 56   Tirunesh Dibaba Rio de Janeiro
9 29 min 50 s 77   Kalkidan Gezahegne Maia
10 29 min 53 s 51   Alice Aprot Rio de Janeiro

Meilleurs performeurs de l'histoire modifier

Hommes (au )[5]
Rang Temps Athlète Lieu Date
1 26 min 11 s 00   Joshua Cheptegei Valence
2 26 min 17 s 53   Kenenisa Bekele Bruxelles
3 26 min 22 s 75   Haile Gebrselassie Hengelo
4 26 min 27 s 85   Paul Tergat Bruxelles
5 26 min 30 s 03   Nicholas Kemboi (en) Bruxelles
6 26 min 30 s 74   Abebe Dinkesa Hengelo
7 26 min 33 s 84   Grant Fisher San Juan Capistrano
8 26 min 33 s 93   Jacob Kiplimo Ostrava
9 26 min 34 s 14   Mohammed Ahmed San Juan Capistrano
6 26 min 35 s 63   Micah Kogo Bruxelles
Femmes (au )[6]
Rang Temps Athlète Lieu Date
1 29 min 1 s 03   Letesenbet Gidey Hengelo
2 29 min 6 s 82   Sifan Hassan Hengelo
3 29 min 17 s 45   Almaz Ayana Rio de Janeiro
4 29 min 31 s 78   Wang Junxia Pékin
5 29 min 32 s 53   Vivian Cheruiyot Rio de Janeiro
6 29 min 39 s 42   Gudaf Tsegay Maia
7 29 min 42 s 56   Tirunesh Dibaba Rio de Janeiro
8 29 min 50 s 77   Kalkidan Gezahegne Maia
9 29 min 53 s 51   Alice Aprot Rio de Janeiro
10 29 min 53 s 80   Meselech Melkamu Utrecht

Meilleures performances mondiales de l'année modifier

Hommes modifier

 
Kenenisa Bekele, détenteur du record du monde du 10 000 m, établit à six reprises la meilleure performance mondiale de l'année.
Meilleures performances mondiales de l'année masculines
Année Temps Athlète Nationalité Lieu Vitesse moyenne
1970 28 min 06 s 2 Dave Bedford   Royaume-Uni Varsovie 21,35 km/h
1971 27 min 47 s 0 Dave Bedford   Royaume-Uni Portsmouth 21,59 km/h
1972 27 min 38 s 4 Lasse Viren   Finlande Munich 21,71 km/h
1973 27 min 30 s 80 Dave Bedford   Royaume-Uni Londres 21,81 km/h
1974 27 min 43 s 6 Steve Prefontaine   États-Unis Eugene 21,65 km/h
1975 27 min 45 s 43 Brendan Foster   Royaume-Uni Londres 21,62 km/h
1976 27 min 40 s 38 Lasse Viren   Finlande Montréal 21,69 km/h
1977 27 min 30 s 47 Samson Kimobwa   Kenya Helsinki 21,81 km/h
1978 27 min 22 s 47 Henry Rono   Kenya Vienne 21,92 km/h
1979 27 min 36 s 8 Karl Fleschen   Allemagne de l'Ouest Troisdorf 21,73 km/h
1980 27 min 29 s 16 Craig Virgin   États-Unis Paris 21,83 km/h
1981 27 min 27 s 1 Fernando Mamede   Portugal Lisbonne 21,85 km/h
1982 27 min 22 s 95 Fernando Mamede   Portugal Paris 21,92 km/h
1983 27 min 23 s 44 Carlos Lopes   Portugal Oslo 21,91 km/h
1984 27 min 13 s 81 Fernando Mamede   Portugal Stockholm 22,05 km/h
1985 27 min 37 s 17 Bruce Bickford   États-Unis Stockholm 21,73 km/h
1986 27 min 20 s 56 Mark Nenow   États-Unis Bruxelles 21,95 km/h
1987 27 min 26 s 95 Francesco Panetta   Italie Stockholm 21,87 km/h
1988 27 min 21 s 46 Brahim Boutayeb   Maroc Séoul 21,93 km/h
1989 27 min 08 s 23 Arturo Barrios   Mexique Berlin 22,11 km/h
1990 27 min 18 s 22 Arturo Barrios   Mexique Berlin 21,97 km/h
1991 27 min 11 s 18 Richard Chelimo   Kenya Hengelo 22,07 km/h
1992 27 min 14 s 26 Fita Bayisa   Éthiopie Oslo 22,03 km/h
1993 26 min 58 s 38 Yobes Ondieki   Kenya Oslo 22,25 km/h
1994 26 min 52 s 23 William Sigei   Kenya Oslo 22,33 km/h
1995 26 min 43 s 53 Haile Gebreselassie   Éthiopie Hengelo 22,46 km/h
1996 26 min 38 s 08 Salah Hissou   Maroc Bruxelles 22,53 km/h
1997 26 min 27 s 85 Paul Tergat   Kenya Bruxelles 22,68 km/h
1998 26 min 22 s 75 Haile Gebreselassie   Éthiopie Hengelo 22,76 km/h
1999 26 min 51 s 49 Charles Kamathi   Kenya Bruxelles 22,34 km/h
2000 27 min 03 s 87 Paul Tergat   Kenya Bruxelles 22,18 km/h
2001 27 min 04 s 20 Abraham Chebii   Kenya Palo Alto 22,17 km/h
2002 26 min 49 s 38 Sammy Kipketer   Kenya Bruxelles 22,37 km/h
2003 26 min 29 s 22 Haile Gebrselassie   Éthiopie Bruxelles 22,65 km/h
2004 26 min 20 s 31 Kenenisa Bekele   Éthiopie Ostrava 22,78 km/h
2005 26 min 17 s 53 Kenenisa Bekele   Éthiopie Bruxelles 22,83 km/h
2006 26 min 35 s 63 Micah Kogo   Kenya Bruxelles 22,57 km/h
2007 26 min 46 s 19 Kenenisa Bekele   Éthiopie Bruxelles 22,42 km/h
2008 26 min 25 s 97 Kenenisa Bekele   Éthiopie Eugene 22,71 km/h
2009 26 min 46 s 31 Kenenisa Bekele   Éthiopie Berlin 22,42 km/h
2010 26 min 56 s 74 Josphat Kiprono Menjo   Kenya Turku 22,27 km/h
2011 26 min 43 s 16 Kenenisa Bekele   Éthiopie Bruxelles 22,46 km/h
2012 26 min 51 s 16 Emmanuel Kipkemei Bett   Kenya Bruxelles 22,34 km/h
2013 26 min 51 s 02 Dejene Gebremeskel   Éthiopie Sollentuna 22,34 km/h
2014 26 min 44 s 36 Galen Rupp   États-Unis Eugene 22,43 km/h
2015 26 min 50 s 97 Mohamed Farah   Royaume-Uni Eugene 22,34 km/h
2016 26 min 51 s 11 Yigrem Demelash   Éthiopie Hengelo 22,34 km/h
2017 26 min 49 s 51 Mohamed Farah   Royaume-Uni Londres 22,36 km/h
2018 27 min 19 s 62 Joshua Cheptegei   Ouganda Gold Coast 21,96 km/h
2020 26 min 11 s 00 Joshua Cheptegei   Ouganda Valence 22,91 km/h
2021 26 min 33 s 93 Jacob Kiplimo   Ouganda Ostrava 22,59 km/h
2022 26 min 33 s 84 Grant Fisher   États-Unis San Juan Capistrano 22,59 km/h

Femmes modifier

 
L'Éthiopienne Meselech Melkamu.
Meilleures performances mondiales de l'année féminines
Année Temps Athlète Nationalité Lieu Vitesse moyenne
1970 35 min 30 s 5 Paola Pigni   Italie Milan 16,90 km/h
1971 34 min 51 s 0 Kathy Gibbons   États-Unis Phoenix 17,21 km/h
1972
1973
1974
1975 34 min 01 s 4 Christa Vahlensieck   Allemagne Wolfsbourg 17,64 km/h
1976 34 min 19 s 0 Peg Neppel   États-Unis Eugene 17,48 km/h
1977 33 min 15 s 1 Peg Neppel   États-Unis Westwood 18,04 km/h
1978 32 min 43 s 2 Natalia Mărăşescu   Roumanie Băile Felix 18,34 km/h
1979 32 min 52 s 5 Mary Shea   États-Unis Walnut 18,25 km/h
1980 32 min 57 s 17 Kathryn Binns   Royaume-Uni Sittard 18,20 km/h
1981 32 min 17 s 19 Yelena Sipatova   Union soviétique Moscou 18,58 km/h
1982 31 min 35 s 3 Mary Decker-Slaney   États-Unis Eugene 18,99 km/h
1983 31 min 27 s 58 Raisa Sadreydinova   Union soviétique Odessa 19,07 km/h
1984 31 min 13 s 78 Olga Bondarenko   Union soviétique Kiev 19,22 km/h
1985 30 min 59 s 42 Ingrid Kristiansen   Norvège Oslo 19,36 km/h
1986 30 min 13 s 74 Ingrid Kristiansen   Norvège Oslo 19,86 km/h
1987 31 min 05 s 85 Ingrid Kristiansen   Norvège Rome 19,30 km/h
1988 31 min 05 s 21 Olga Bondarenko   Union soviétique Séoul 19,30 km/h
1989 30 min 48 s 51 Ingrid Kristiansen   Norvège Oslo 19,48 km/h
1990 31 min 18 s 18 Viorica Ghican   Roumanie Helsinki 19,16 km/h
1991 30 min 57 s 07 Liz McColgan   Royaume-Uni Hengelo 19,38 km/h
1992 31 min 06 s 02 Derartu Tulu   Éthiopie Barcelone 19,29 km/h
1993 29 min 31 s 78 Wang Junxia   Chine Pékin 20,33 km/h
1994 30 min 50 s 34 Wang Junxia   Chine Hiroshima 19,46 km/h
1995 31 min 04 s 99 Fernanda Ribeiro   Portugal Göteborg 19,31 km/h
1996 31 min 01 s 63 Fernanda Ribeiro   Portugal Atlanta 19,34 km/h
1997 30 min 38 s 09 Dong Yanmei   Chine Shanghai 19,58 km/h
1998 30 min 48 s 06 Fernanda Ribeiro   Portugal Lisbonne 19,48 km/h
1999 30 min 24 s 56 Gete Wami   Éthiopie Séville 19,73 km/h
2000 30 min 17 s 49 Derartu Tulu   Éthiopie Sydney 19,81 km/h
2001 30 min 55 s 80 Paula Radcliffe   Royaume-Uni Barakaldo 19,41 km/h
2002 30 min 01 s 09 Paula Radcliffe   Royaume-Uni Munich 19,99 km/h
2003 30 min 04 s 18 Berhane Adere   Éthiopie Paris 19,96 km/h
2004 30 min 17 s 15 Paula Radcliffe   Royaume-Uni Gateshead 19,81 km/h
2005 30 min 15 s 67 Tirunesh Dibaba   Éthiopie Sollentuna 19,83 km/h
2006 30 min 21 s 67 Elvan Abeylegesse   Turquie Antalya 19,76 km/h
2007 31 min 00 s 27 Mestawet Tufa   Éthiopie Valkenswaard 19,35 km/h
2008 29 min 54 s 66 Tirunesh Dibaba   Éthiopie Pékin 20,06 km/h
2009 29 min 53 s 80 Meselech Melkamu   Éthiopie Utrecht 20,08 km/h
2010 31 min 04 s 52 Meselech Melkamu   Éthiopie Ostrava 19,31 km/h
2011 30 min 38 s 35 Sally Kipyego   Kenya Palo Alto 19,58 km/h
2012 30 min 20 s 75 Tirunesh Dibaba   Éthiopie Londres 19,78 km/h
2013 30 min 08 s 06 Meseret Defar   Éthiopie Sollentuna 19,91 km/h
2014 30 min 42 s 26 Sally Kipyego   Kenya Palo Alto 19,54 km/h
2015 30 min 49 s 68 Gelete Burka   Éthiopie Hengelo 19,46 km/h
2016 29 min 17 s 45 Almaz Ayana   Éthiopie Rio de Janeiro 20,48 km/h
2017 30 min 16 s 32 Almaz Ayana   Éthiopie Londres 19,82 km/h
2018 30 min 41 s 85 Pauline Kamulu   Kenya Fukagawa 19,55 km/h
2019 30 min 17 s 62 Sifan Hassan   Pays-Bas Doha 19,81 km/h
2020 29 min 36 s 67 Sifan Hassan   Pays-Bas Hengelo 20,27 km/h
2021 29 min 01 s 03 Letesenbet Gidey   Éthiopie Hengelo 20,67 km/h
2022 30 min 09 s 94 Letesenbet Gidey   Éthiopie Eugene 19,90 km/h

Palmarès olympique et mondial modifier

Compétition Hommes Femmes
Jeux 1912   Hannes Kolehmainen
Jeux 1920   Paavo Nurmi
Jeux 1924   Ville Ritola
Jeux 1928   Paavo Nurmi
Jeux 1932   Janusz Kusociński
Jeux 1936   Ilmari Salminen
Jeux 1948   Emil Zátopek
Jeux 1952   Emil Zátopek
Jeux 1956   Vladimir Kuts
Jeux 1960   Pyotr Bolotnikov
Jeux 1964   Billy Mills
Jeux 1968   Naftali Temu
Jeux 1972   Lasse Virén
Jeux 1976   Lasse Virén
Jeux 1980   Miruts Yifter
Mondiaux 1983   Alberto Cova
Jeux 1984   Alberto Cova
Mondiaux 1987   Paul Kipkoech   Ingrid Kristiansen
Jeux 1988   Brahim Boutayeb   Olga Bondarenko
Mondiaux 1991   Moses Tanui   Liz McColgan
Jeux 1992   Khalid Skah   Derartu Tulu
Mondiaux 1993   Haile Gebrselassie   Wang Junxia
Mondiaux 1995   Haile Gebrselassie   Fernanda Ribeiro
Jeux 1996   Haile Gebrselassie   Fernanda Ribeiro
Mondiaux 1997   Haile Gebrselassie   Sally Barsosio
Mondiaux 1999   Haile Gebrselassie   Gete Wami
Jeux 2000   Haile Gebrselassie   Derartu Tulu
Mondiaux 2001   Charles Kamathi   Derartu Tulu
Mondiaux 2003   Kenenisa Bekele   Berhane Adere
Jeux 2004   Kenenisa Bekele   Xing Huina
Mondiaux 2005   Kenenisa Bekele   Tirunesh Dibaba
Mondiaux 2007   Kenenisa Bekele   Tirunesh Dibaba
Jeux 2008   Kenenisa Bekele   Tirunesh Dibaba
Mondiaux 2009   Kenenisa Bekele   Linet Masai
Mondiaux 2011   Ibrahim Jeilan   Vivian Cheruiyot
Jeux 2012   Mohamed Farah   Tirunesh Dibaba
Mondiaux 2013   Mohamed Farah   Tirunesh Dibaba
Mondiaux 2015   Mohamed Farah   Vivian Cheruiyot
Jeux 2016   Mohamed Farah   Almaz Ayana
Mondiaux 2017   Mohamed Farah   Almaz Ayana
Mondiaux 2019   Joshua Cheptegei   Sifan Hassan
Jeux 2020   Selemon Barega   Sifan Hassan
Mondiaux 2022   Joshua Cheptegei   Letesenbet Gidey
Mondiaux 2023   Joshua Cheptegei   Gudaf Tsegay

Notes et références modifier

  1. (en) « Men's outdoor 10,000 Metres Records », sur iaaf.org (consulté le )
  2. (en) « Women's outdoor 10,000 Metres Records », sur iaaf.org (consulté le )
  3. (en) « 10 000 m hommes - meilleures performances de tous les temps », sur worldathletics.org (consulté le )
  4. (en) « 10 000 m femmes - meilleures performances de tous les temps », sur worldathletics.org (consulté le )
  5. (en) « 10 000 m hommes - meilleures performeurs de tous les temps », sur iaaf.org (consulté le )
  6. (en) « 10 000 m femmes - meilleures performeuses de tous les temps », sur worldathletics.org (consulté le )

Voir aussi modifier

Lien externe modifier